Stad Železný Brod
STAD VAN GLAS EN VOLKSARCHITECTUUR
De stad Železný Brod ligt in de schilderachtige vallei van de rivier de Jizera op de grens van het Boheems Paradijs, het IJzergebergte en het Reuzengebergte. Oorspronkelijk ging het om de nederzetting Brod (soms ook wel Brodek genoemd; beide namen betekenen ford in het Engels), gesticht in de 11e of 12e eeuw op de plek waar handelsreizigers langs de handelsroute van Praag naar Duitsland en Polen een doorwaadbare plaats gebruikten om de rivier de Jizera over te steken. De eerste schriftelijke vermelding van de stad stamt uit later tijden, uit halverwege de 14e eeuw. In 1468 werd de stad door troepen uit de Lausitz beschadigd, maar al in 1501 hernieuwde koning Vladislav II Jagiello de stadsrechten, verleende de stad een wapen en waarschijnlijk vanaf die tijd wordt de plaats Železný Brod genoemd. In de Middeleeuwen en in de vroegmoderne periode werd in de stad en de omstreken daarvan ijzererts gedolven.
In 1660 werd de stad executierecht toegekend en in 1695 werd het recht verkregen om een jaarmarkt te houden. De ambachten bloeiden op en er ontstonden nieuwe gilden. Daarmee werd de stad het economische centrum van dit gehele gebied in de uitlopers van de gebergten. In de tweede helft van de 19e eeuw bouwde baron Liebieg in Železný Brod een grote textielfabriek die de stad verder deed ontwikkelen. Er kwamen boogvormige gebouwen in de stad, waar tot dan toe houten constructies de overhand hadden, het sociale leven bloeide en er ontstonden vele verenigingen, waarvan er enkele nog steeds bestaan. In de late 19e en aan het begin van de 20e eeuw ontwikkelde de glasindustrie zich, wat de opening van de eerste Tsjechische professionele glasopleiding tot gevolg had. Železný Brod groeide zo uit tot de stad van het glas en van sieraden.
NU
Železný Brod heeft inclusief de 11 districten, 6500 inwoners. Hiertoe behoren Bzí, Veselí, Těpeře, Chlístov, Splzov, Pelechov, Hrubá Horka, Malá Horka, Jirkov, Střevelná en Horská Kamenice. In de stad en de omgeving kunt u vele plaatsen bezoeken die verbonden zijn met de geschiedenis en de volksarchitectuur. In het gedeelte Trávníky is een gemarkeerd pad. Tot de andere culturele mogelijkheden behoren onder andere de glas- en etnografische expositie in het Stadsmuseum, de Stadsgalerie en het cultuurcentrum/de bioscoop. Er worden jaarlijks culturele evenement in de stad gehouden. De bekendste daarvan zijn de Jaarmarkt Železný Brod (juni) en het feest "Glazen Stad" (september). Partnersteden van Železný Brod zijn Chvalíkovice (www.chvalikovice.cz) in Silezië en Olszyna in Polen (http://www.olszyna.pl).